โจ๊กสำหรับเด็กเรื่องไม่เล็กสำหรับลูกน้อย

ตรวจทานความถูกต้องทางวิชาการโดย รศ.พญ.สุภาพรรณ ตันตราชีวธร

คุณแม่เคยสงสัยไหมคะว่า เมนู “โจ๊ก” ที่เรามักทำให้ลูกทาน หรือซื้อมาป้อนให้ลูกน้อยนั้น สารอาหารเป็นอย่างไร เราจะมาไขข้อเท็จจริงกันค่ะ จากเมนูโจ๊กธรรมดาทั่วไป สู่โจ๊กเด็กแต่สารอาหารไม่ใช่เด็กๆ จะเป็นยังไงนั้น ติดตามกันเลย!

โจ๊ก เมนูที่อยู่คู่คนไทยมาช้านาน ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน เป็นเมนูที่หลายๆคนคงคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี กับกลิ่นโจ๊กหอมๆ อุ่นๆร้อนๆ ในมื้อเช้า คุณแม่หลายคนก็เลือกที่จะทำ “โจ๊ก” ให้ลูกน้อยทานเป็นอาหารมื้อแรก เพราะทำง่าย สะดวก มีส่วนประกอบน้อย และเป็นเมนูที่ย่อยง่าย

โดยทั่วไปการทำ “โจ๊กเด็ก” ส่วนมากจะนำข้าวมาต้มนานๆ และใส่เนื้อสัตว์และผักต่าง ๆ ที่คุณแม่หาได้ บ้านไหนลูกกินง่ายกินเนื้อสัตว์ หรือตับได้ก็ดี แต่หากบ้านไหนลูกกินยาก เลือกกิน เช่น กินแต่ข้าว ไม่ยอมกินเนื้อสัตว์ ก็เสี่ยงที่ลูกจะได้รับสารอาหาร และธาตุเหล็กไม่เพียงพอ อาจทำให้เด็กเสี่ยงที่จะมีภาวะโลหิตจาง โตช้า อ่อนเพลีย และป่วยง่าย และคุณแม่ทราบหรือไม่ว่า เด็กเล็ก 32.2-42.8% มีภาวะขาดธาตุเหล็ก (นิภา โรจน์รุ่งวศินกุลและคณะ, การสำรวจภาวะโภชนาการของเด็กในภูมิภาค เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พ.ศ. 2556)

การทำเมนูโจ๊กให้ได้สารอาหารที่เพียงพอ มีคุณค่าโภชนาการสำหรับทารกและเด็กเล็ก ถือเป็นความท้าทายอย่างมาก เพราะทารกมีความจุของกระเพาะอาหารเล็ก แต่ต้องการสารอาหารมากกว่าผู้ใหญ่ถึง 5 เท่า ดังนั้นทุกคำของอาหารที่ป้อน จึงต้องอัดแน่นไปด้วยสารอาหารสำคัญ ได้แก่ ธาตุเหล็ก แคลเซียม รวมถึงวิตามินและแร่ธาตุต่างๆ ลองมาดูข้อมูลสารอาหารโจ๊กหมู 1 ถ้วย หรือประมาณ 150 กรัมที่เด็กเล็กรับประทาน ดังรูปนี้ค่ะ

โจ๊กหมูทั่วไป (*ที่น้ำหนัก 150 กรัม : ข้อมูลจาก Inmucal โปรแกรมคำนวณคุณค่าสารอาหาร โดยสถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล)
พลังงาน : 85.9 กิโลแคลอรี
สารอาหาร	ปริมาณ
คาร์โบไฮเครต	10.3 กรัม
โปรตีน	2.3 กรัม
ไขมัน	3.9 กรัม
โอเมก้า 3,6	ไม่มีข้อมูล
ดีเอชเอ	ไม่มีข้อมูล
ธาตุเหล็ก	0.7 มก.
แคลเซียม	9 มก.
วิตามินดี	ไม่มี
วิตามินอี	ไม่มี
วิตามินซี	ไม่มี
วิตามินบี 7 (ไบโอติน)	ไม่มี
วิตามินบี 9 (โฟลิก)	ไม่มี

*หมายเหตุ: อาหารที่ทำเอง น้ำหนักอาหารเมื่อแล้วเสร็จต่อ 1 ถ้วย อาหาร portion size สำหรับเด็ก 6 เดือน คิดเป็นประมาณ 150 กรัม

 ถ้าหากคุณแม่ต้องการให้ลูกได้รับสารอาหารที่มากขึ้น คุณแม่ต้องนำผัก หรือเนื้อสัตว์อื่นๆ เข้ามาเพื่อเติมเต็มสารอาหารที่ขาดไป หรืออาจมองหาตัวช่วยอื่นๆ เช่น อาหารเสริมตามวัยที่ได้มาตรฐาน คิดค้นมาเพื่อเด็กโดยเฉพาะ เช่น โจ๊กสำหรับเด็ก ที่ผลิตจากวัตถุดิบจากธรรมชาติ อย่าลืมพิจารณาถึงสารอาหารหลักๆ ที่เด็กวัยนี้ ต้องการ เช่น ธาตุเหล็ก แคลเซียมสูง รวมทั้ง สารอาหารที่ช่วยบำรุงสมอง เช่น โอเมก้า 3 โอเมก้า 6 และดีเอชเอ เป็นต้น สารอาหารจำเป็นเหล่านี้สำคัญมากสำหรับเด็กเล็ก เพราะวัยนี้เป็นช่วงเวลาที่ร่างกายเจริญเติบโตอย่างก้าวกระโดด ต้องอาศัยสารอาหารมากมายในปริมาณที่เพียงพอสำหรับการพัฒนาสมอง เสริมสร้างกระดูก และอวัยวะต่างๆของร่างกายให้เติบโตแข็งแรง มีพัฒนาการสมวัย พร้อมออกไปเรียนรู้สิ่งต่างๆ

จะเห็นได้ว่าโภชนาการที่ดีในช่วงแรกของชีวิตมีความสำคัญมาก เป็นพื้นฐานการมีสุขภาพดีเมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ ดังนั้นการเสริมโภชนาการให้ลูกน้อยด้วย อาหารเสริมตามวัยที่มีความหลากหลายรูปแบบ เช่น โจ๊ก ที่มีคุณค่าโภชนาการสูงก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ดี ช่วยเติมเต็มสารอาหารจำเป็นให้ลูกได้รับสารอาหารที่มีคุณค่าโภชนาการสม่ำเสมอในทุกๆมื้อ โดยคุณแม่สามารถทำอาหารเอง ควบคู่กับอาหารเสริมในรูปอื่นๆ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความถนัดของคุณแม่และสไตล์ของแต่ละครอบครัวนะคะ